💬 WhatsApp'a Reklam Geliyor! - Hafta 45/2023
Yusuf İpek – 12 Kasım 2023 Websitesinde oku →Herkese selamlar dostlar, yeni bir bültene hoş geldiniz, bugün 12 Kasım 2023!
Bültende bu hafta Firefox mobil uygulamasına yüzlerce yeni eklenti geliyor, Fedora 39 yayınlanıyor ve WhatsApp'a reklamlar geliyor.
Hepsi ve daha fazlası aşağıda sizlerle!
🐧 Özgür Yazılım
Firefox mobil uygulamasına yüzlerce eklenti gelecek. Normalde Firefox mobilde 5-10 tane eklenti kurabiliyordunuz ancak Kasım 2022 yayınıyla birlikte bir sürü yeni eklentiyi mobilde de kullanabileceksiniz. Chromium tabanlı tarayıcılarda bunu yapamıyorsunuz ve belki mobilde birçok insanı Firefox kullanmaya ikna edebilir bu durum.
Mozilla kendi Mastodon sunucusunu açtı ve Firefox hesabınızla kayıt olup kullanabiliyorsunuz. Şu anlık beta ürünü olduğunu söylüyorlar ama Mozilla'nın da Mastodon'a katılması ve kullanıcılarını teşvik etmesi güzel.
Fedora 39 yayınlandı. Yenlikler arasında Linux 6.5 çekirdeğine, GNOME 45'e ve Plasma 5.27 LTS sürümüne geçişler var. Ek olarak GNU araçları güncellendi ve maalesef hala DNF5 paket yöneticisi bu sürümde dahil değil. Güzel bir temel güncelleme gibi gözüküyor. Fedora kullanıcıları bu özellik güncellemesini yapabilirler.
Elementary OS, seneye çıkaracağı 8.sürümünde Wayland'e geçeceğini duyurdu. 2025'te bütün Linux kullanıcıları muhtemelen Wayland kullanıyor olacak bu gidişle.
🤖 Yapay Zeka
Beatles grubuna ait eski bir şarkı yapay zeka sayesinde hayat buldu! John Lennon'ın sesi kayıtlarda piyanoyla çok karıştığı için geçmişte bu şarkıyı bitirememişler ancak günümüzde yapay zeka sayesinde piyanoyla John Lennon'ın sesini düzgün bir şekilde ayırabildiklerinden bir araya gelip şarkıyı tamamlamışlar. Şahsen Beatles hayranı değilim ama müzik güzel. Arka planda böyle bir teknolojiyle hayata geçirildiğini bilmek de insanı duygusallaştırıyor. Beatles hayranları için son Beatles şarkısı gelsin diyelim o zaman. :)
ChatGPT Plus üyelerine, YZ karakteri oluşturma özelliği geliyor. GPT ile karakter oluşturup konuşabileceksiniz. Mesela yemek şefi, hikaye anlatıcısı, yazılımcı gibi spesifik bir karakter oluşturmanıza olanak sağlayacak. Güzel, ücretsiz kısma gelse daha da güzel olurdu. OpenAI aynı zamanda GPT-4 Turbo modelini duyurdu. Tahmin edebileceğiniz üzere GPT-4'ten daha iyi ve daha ucuz olacak.
Bing Chat şu an o kadar fazla GPU kullanıyor ki Microsoft, Oracle Cloud'un GPU'larını kullanabilmek için anlaşma yapmış. YZ'yı iyi bir para gelirine çevirmek için bakalım Microsoft neler yapacak?
Microsoft, Copilot özelliğini Windows 10'a da getirmeyi planlıyor. Yani Windows 10 kullanıcıları yapay zeka muhabbetinden uzak olduğunuz için mutluyduysanız veya üzgündüyseniz bu durumun değişeceği bilgisini verelim.
Elon Musk'ın xAI'ı, ilk yapay zeka modelini çıkardı ve adı Grok. GPT-3.5'ten ve LLaMa 2 70B'den şu anlık daha iyi sonuç verdiğini görebiliyoruz ama ben bu dakikadan sonra Musk'ın içerisinde bulunduğu ürünlere ek şüpheyle yaklaşıyorum.
YouTube YZ ile yorumları özetlemeyi test ediyor. Bir videonun yorumlar kısmına geldiğinizde en çok hangi konular hakkında yorum yapıldığını özetleyip gruplayabileceksiniz. Olumlu olarak bakmak istiyorum ama denemeden iyi veya kötü bir değişim olup olmayacağını şimdilik kestiremiyorum.
🔒 Güvenlik
Geçen hafta KeePassXC'ye passkey özelliğinin geldiğini söylemiştik. Bitwarden eklentisine de güncellemeyle birlikte passkey özelliği geldi. Android uygulamalarına da bu özelliği ilerleyen zamanlarda ekleyeceklermiş.
Microsoft Exchange sunucularında Eylül 7 tarihinde rapor edilen ama hala kapatılmayan 3 sıfır gün açığı var. İşin komik yanı bu sıfır gün açıklarının 2 ay önce rapor edilmesine rağmen hala kapatılmamış olması. Açıklardan yararlanabilmek için e-posta şifre ve kullanıcı adına erişim sağlanması gerekiyormuş ama Microsoft'a 2 ay önce bildirilmiş... Ne kadar büyük veya küçük olursa olsun kapatılması gerekirdi.
WhatsApp, konuşmanız esnasında IP adresinizin sızmaması için bir özellik getirdi. Bu özelliği ayarlardan açtığınızda konuşmalarınız eşler arası olmuyor ve WhatsApp sunucuları arasından geçiyor. Böylece karşı taraf IP adresinizi keşfedemiyor. Zaten bundan önce grup sesli konuşmaları bu şekilde çalışıyormuş şimdi normal konuşmalara da bu özelliği getirmişler. Konuşmalarınız hala uçtan uca şifreli bu arada.
🥸 Mahremiyet
Mozilla, 4 avukat, 3 gizlilik uzmanı ve 2 aktiviste Microsoft'un yeni hizmet anlaşmasını göstermiş ve Microsoft kişisel verileri kullanarak yapay zeka eğitimi yapıyor mu diye bir soru sormuş bu kişilere. Hiçbirisi tam olarak evet veya hayır diyememiş. Yani Microsoft şu an sizin verilerinizi kullanarak YZ modellerini eğitiyor olabilir ama kimse bunu yapıp yapmadığından emin değil. Bu konudan rahatsızsanız Mozilla'nın başlattığı kampanyayı imzalayabilirsiniz.
Signal, kullanıcı adıyla hesap oluşturmayı test ediyor. Biliyorsunuz Signal'a yapılan en büyük eleştirilerden birisi telefon numarasıyla kayıt olunmasıydı. Görünüşe göre yakında telefon numaranız olmadan da Signal'a kayıt olabileceksiniz. Güzel bir gelişme.
Avrupa Birliği'nde geçirilmeye çalışan yeni bir yasaya göre tarayıcılar devlet tarafından atanan bir sertifikaya otomatik olarak güvenmek zorunda olacak. Bu da demek oluyor ki devlet sizin https bağlantınızın nasıl olabileceğini dikte edecek ve girdiğiniz sitelerin içeriğini okuyabilecek. Henüz bu yasa geçmedi ama geçerse muhtemelen tarayıcıların bir AB versiyonu bir de diğer versiyonu olacak. AB'yi mahremiyet konusunda genelde övüyoruz ama böyle saçma şeyler de çıkabiliyor. Umarım bu yasa geçmez, geçerse çok saçma şeyler olur.
🎮 Oyun
Steam bazı oyunlarınızı diğer insanlardan saklamanızı sağlayacak bir özellik getiriyor. Böylece bir oyunu satın aldığınızda gizlerseniz arkadaşlarınız o oyuna sahip olduğunuzdan haberdar olmayacaklar.
📰 Bahsetmeye Değer Haberler
Microsoft, Windows 11'deki haritalar ve filmler uygulamalarını kaldıracak. Bu iki uygulamayı aktif olarak kullanan gerçekten var mıydı bilmiyorum. Hayırlı olsun diyelim.
YouTube'un reklam engelleyicilerini bitirme planı umulduğu gibi gitmedi. Gelen verilere baktığımızda birçok eklentinin kaldırıldığını ama daha fazlasının kurulduğunu görüyoruz. Yani insanlar alternatiflerini aramaktan çekinmiyorlar. Bu konu hakkında bu hafta detaylı bir video paylaşmıştım sizlerle. Henüz izlemediyseniz izlemenizi tavsiye ederim.
Artık Discord'a yüklediğiniz dosyaları geçici bağlantlarla indireceksiniz ve bu bağlantılar 24 saat boyunca aktif olacak. Sonrasındaysa Discord sunucularından silinecek. Bunun nedeniyse zararlı yazılımları paylaşmak için bu bağlantılar aktif olarak kullanılıyormuş ve bu güncellemeyle birlikte Discord bunun önüne geçmeyi planlıyor.
X'te bazı kullanıcı adları 50 bin dolardan satılmaya başlandı. Satın alabilecek kişilere kullanıcı adlarının satılık olduğuna dair e-posta göndermişler. İşin komik yanı Elon Musk, X'e geçiş esnasında birçok kişinin kullanıcı adına el koydu. Şimdi satıyor ama yarın yine el koymayacağı meçhul. :)
YouTube rastgele video oynatmanızı sağlayacak bir buton test ediyor. Uygulamanın sağ alt kısmında yer alıyor ve bastığınızda izleme geçmişinize göre rastgele normal video veya shorts oynatıyor. Henüz herkese açık değil ve limitli kişilerde var. Bana gereksiz gibi geldi ama gerçekten çok kararsız bir bireyseniz belki hoşunuza gidebilir.
Epic Games bu sefer de Google'ı dava ediyor. Niye? Apple davasında olduğu gibi ödeme sistemi yüzünden. Epic yine Google'a aracı ücretini ödemek istemiyor anlaşılan. Açıkçası burada tam olarak kim haklı belirlemek zor çünkü Play Store sayesinde de bir sürü insana erişebiliyor Epic Games, ama bence günün sonunda Play Store üzerinden ödeme yapmak zorunlu olmamalı. Belki listeleme için para ödemeli geliştiriciler ama zorla ödeme sistemini kullandırtmamalılar. Zaten bu konuda Epic Games, Apple karşısında kazanmıştı. Bakalım bunun sonucu ne olacak?
Google, kullanılmayan milyonlarca Gmail hesabını Aralık ayında sileceğini duyurdu. Eğer ki uzun zamandır kullanmadığınız bir Google hesabı varsa, bir giriş yapmanızda fayda var. Bu arada olay illa Gmail'e giriş yapmak değil. Google'ın herhangi bir ürününü kullanıyorsanız aktif sayılıyorsunuz yani bu durumda sorun yok.
WhatsApp'a reklam gelecek ve maalesef bu sefer doğrulanmış bir haber. Şu an tam olarak nerede çıkacağı belli değil ama hikayeler ve kanallar kısmında çıkacağı tahmin ediliyor.
Windows'a varsayılan olarak yüklü gelen OneDrive uygulamasından çıkış yapmak isterseniz bir anket doldurmanız gerekecek! Microsoft'a neden bu uygulamadan çıktığınızı söyleyeceksiniz. Oldukça ilginç bir işletim sistemi... 😆
📚 Ne Okuyorum?
Alan Wake 2'nin oyun motoruyla ilgili ilginç bir yazı.
Free as in Freedom - Sam Williams
Richard Stallman'ın hayatını anlatıyor. Tabii bu kitap 2002 yılında yayınlandı ve Stallman'ın neden böyle bir kişiliğinin olduğunu, neden özgürlük için çabaladığını ve GNU'nun nasıl oluştuğunu güzel bir şekilde anlatıyor. O dönemi de güzel bir şekilde gözünüzün önüne getirebiliyorsunuz. Richard Stallman'ı merak eden veya özgür yazılım felsefesini seven kişilerin okumasını tavsiye ederim.
🎥 Ne Üretiyorum?
Bu haftaki ilk videomuzda YouTube reklam engelleyici planının geri tepmesi hakkında konuşuyoruz.
Bir diğer videomuzdaysa edindiğim alışkanlıkları sıralıyorum ve neden sizlerin de edinmesi gerektiğini anlatıyorum.
💽 Haftanın Yazılımı
Bu haftanın yazılımı yine bir web sitesi, explainshell.com! Bu aralar maalesef normal grafik yazılım pek keşfetmiyorum. 😄
Bu sitenin yaptığı şey shell komutlarını size açıklıyor. Herhangi bir shell komutunun ne yaptığı konusunda emin değilseniz buraya yazın ve adım adım hepsinin ne yaptığını görün. Güzel bir yazılım. :)
Bu haftaki bültenimizin de sonuna geldik, haftaya görüşmek üzere
