✂️ Kesit Kanalını Açtık - 9/2023
Yusuf İpek – 5 Mart 2023 Websitesinde oku →Yeni bir bültenden herkese selamlar! Bu hafta hem siyasi, hem Linux hem de yapay zeka noktasında ilginç haberlerimiz var. KDE, Gnome ve Debian yeni bir Flatpak mağazası için ortak bir çalışma içerisinde. AB, Whatsapp'ı ve iMessage'ı XMPP gibi yapmak istiyor. ChatGPT ise yeni bir API çıkardı.
Detaylar aşağıda sizi bekliyor. Keyifli okumalar dilerim.
🐧 Linux
🖥️ Wayland kullanıyorsanız Wine ile Windows programlarını ve oyunlarını açabildiğinizi fark etmişsinizdir. Ancak Wine ile açtığınız yazılımlar native olarak Wayland üzerinde çalışmıyor XWayland ile çalışıyordu. Görünüşe göre Wine'ın ilerleyen sürümlerinde bu programlar native olarak Wayland üzerinde çalışmaya başlayacak. Güzel bir haber.
📦 Flathub'ın web sitesi yenileniyor! Şu an beta aşamasında ama ben yeni görünüşü oldukça beğendim.
🍏 Asahi Linux'un Mac M1'ler için yapmış olduğu değişikliler Linux 6.2 çekirdeğine eklendi ve bu çekirdek geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Ancak haber siteleri şu an M1'lerde Linux sıkıntısız çalışıyormuş gibi bir yayınlama yaptılar. Tam olarak bu doğru değil. Şu an M1 ve M2'lerde durumun nasıl olduğunu görmek istiyorsanız aşağıdaki bağlantıya bakabilirsiniz. Tam %100 işlevsel durumda olmasa bile, Apple kaynakları yayınlamadı ama buna rağmen Asahi bence çok iyi bir hızda ilerliyor.
🇶 KDE Plasma'nın geliştirici deposu tamamen QT 6'ya geçti. Biraz sorun oluşması beklense de sorunlar çözülecektir. QT 5'e yavaş yavaş elveda etme vakti geldi.
📦 Söylentiye göre KDE, Gnome ve Debian Flatpak'ı kullanan ortak bir mağaza üretmeyi planlıyorlar. Bu gerçekleşirse çok ilginç bir durum oluşabilir. Sonunda herkesin anlaştığı tek bir mağaza olur ve Linux'taki yeni kullanıcılar ve geliştiriciler için birçok kafa karışıklığı çözülmüş olur. Destekliyorum.
🤖 Yapay Zeka
📸 Snapchat de ChatGPT'yi kullanarak sistemlerine bir yapay zeka ekledi. Acaba bundan sonra bütün uygulamalar ChatGPT'yi mi entegre edecek? Snapchat'in bunu yapmasına gerek var mıydı bilmiyorum. Üstelik "Oluşabilecek sorunlardan dolayı önden özür dileriz." demişler.
🎙️ Bir şirket ChatGPT'yi kullanarak RadioGPT adlı bir yapay zeka geliştirdi. Kısaca ChatGPT bu sefer de radyo sunuculuğu yapacak. Uzun süredir radyo dinlemiyorum. Radyo dinleyen kullanıcılarımız varsa yapay zekadan radyo dinlemek isterler mi merak ediyorum.
🪟 Windows 11 arama kısmına da YZ geldi. Microsoft çok agresif ve çok hızlı bir şekilde yapay zekalarını kullanıcıların kullanmasını istiyor.
🧑🔧 ChatGPT, Whisper adında yeni bir API yayınladı. Önceki modellere göre onda bir maliyetinde daha ucuz. Yakında çok daha fazla uygulamada GPT göreceğiz gibi gözüküyor.
👁️ Microsoftsa görselleri yorumlayabilen ve görsellerdeki bulmacaları çözebilen bir YZ yayınladı. Captcha uygulamaları artık ne yapacak acaba?
🎙️ Hackerfm.com adresinde ChatGPT ile günlük teknoloji podcasti yayınlanıyor. Sunucuların adıysa Laura ve Zod. Bir bölüm dinledim fena değil gibi ama oturup her gün dinlemem muhtemelen.
🎑 Bir geliştirici yapay zekaya oyunlar için nasıl izometrik arkaplan kullandığını anlatıyor.
🦁 Brave de kendi arama motoruna YZ ekliyor. Yalnız bu sadece aratmanıza göre bir özet çıkaracak. Mesajlaşamıyorsunuz.
📰 Bahsetmeye Değer Haberler
🇬 Google gibi şirketlerde çalışmanın ne kadar ayrıcalıklı olduğunu daha önceden duymuşsunuzdur. Aslında iş yeri gibi değil de ev gibi... Dinlenme odaları, meditasyon odaları, inanılmaz kafetaryası vs. Görünüşe göre o günler artık son bulacak çünkü Google çalışanları masalarını paylaşmak zorunda kalıyorlarmış.
🪛 Nokia kendinizin kolayca tamir edebileceği bir telefon tasarladı. Amerika'da bu aralar tamir edebilme hakkının yasalaştırılması hakkında konuşuluyor. Samsung da buna istinaden destekleyici bir adım atmış. Umarım bu bütün telefonlar için ileride zorunlu kılınır.
🖥️ Nottingham Trent Üniversitesi'nin araştırmasına göre 1000 Hz üstü ekranlara ulaşabileceğiz. Tabii bu daha araştırma aşamasında ama makalede 5 yıl gibi bir süreç içerisinde üretime hazır olur yazıyor. Öyleyse ekran piyasasında işler değişecek.
🦅 Falkon tarayıcısına donanım hızlandırması eklendi. Takipçilerimizden Falkon kullanan var mı merak ediyorum. Falkon webkit bazlı bir Qt tarayıcısı. Bir ara denemiştim ama o zaman pek hoşuma gitmemişti. Yakın zamanda tekrar bakmak istiyorum.
📕 Amazon, kitaplar korsan olarak internette var diye kafasına göre kitapları kendi platformundan siliyormuş. Burada yazarları neden kitaplarınız internette ücretsiz var diye suçluyor ancak korsanlar zaten Amazon'dan alıp yayınlıyor. Yazarlarsa bu durumdan muzdarip. Bence de yazarların pek yapabileceği bir şey yok bu konuda. E-kitap piyasasında Amazon'un tekelleşmesi de iyi olmadı. Her zaman diyorum merkeziyetçilik iyi değildir...
🇨🇦 Kanada Tiktok'u devlet dairelerinde yasakladı. Nedeniysse güvenlik ve mahremiyet endişesi.
🇷🇺 Rusya da bir çok yabancı iletişim uygulamasını devlet dairelerinde yasaklıyor. Bunların arasında Discord, Teams, Telegram, (Evet şu an Rusya değil Dubai tabanlı) ve Whatsapp gibi uygulamalar mevcut.
📈 2021 yılında Apple toplam 94.68 milyar dolar kâr etti ve bu da her saat 10 milyon dolar civarı bir kâra tekabül ediyor. Aşağıdaki bağlantıdan hangi şirketin ne kadar kâr ettiğini görebilirsiniz. İlginç istatistikler mevcut.
📧 Gmail'e istemci tarafında şifreleme özelliği geldi ama beklediğimiz gibi tam olarak uçtan uca şifreleme değil. Eğer ki bir organizasyona üyeyseniz, istemci tarafında şifreleme açsanız bile organizasyonunuz hala mesajlarınızı görebilecek. Standart uçtan uca şifreleme getirseler daha iyi olurdu.
💌 Tutanota, İngiltere'de uçtan uca şifreleme kalkarsa biz gitmeyeceğiz diye bir yazı yayınladı. Bunu Signal'e istinaden söylediler çünkü hatırlayacak olursanız Signal geçen hafta biz İngiltere'den çıkarız demişti. Tutanota çıkmamızı istiyorsanız bizi engellersiniz böylece siz de otoriter bir rejim olursunuz diyor.
📽️ Yeni RTX kartlarla artık tarayıcıdan Youtube videolarının kalitesini upscale edebilecekmişiz. (Bunun Türkçesi varsa birisi yorumlara yazsın lütfen. 😄) İlginç ve güzel bir gelişme. Anlık olarak eski videoları da çok daha kaliteli bir şekilde izleyebileceğiz. Bu daha da yaygın olduğunda, VLC ve MPV gibi lokal uygulamalara da entegre edildiğinde daha da güzel olacak.
/cdn.vox-cdn.com/uploads/chorus_asset/file/24002526/acastro_STK083_01.jpg)
📦 Git depolarında yanlışlıka gizli anahtarınızı hiç bıraktınız mı bilmiyorum benim başıma gelmişti. Artık Github, deponuzu tarayıp gizli anahtarınızı ortada bıraktıysanız sizi uyaracak. Ayarlardan aktif etmeniz gerekiyor.
🪟 Edge tarayıcısında Bing Chat açıkken zararlı bir websitesine girdiğinizde, websitesi Bing Chati kontrol edebiliyor. Bir Microsoft çalışanıymış gibi size yazı yazıyor ve sizden bilgilerinizi aktarmanızı istiyor. Bunun şu an nasıl yapılabildiği hakkında aşağıdaki bağlantıda bilgiler mevcut. Aman dikkat edin kullanıyorsanız.
🇭 HumbleBundle, deprem için bir paket oluşturdu. Bu şekilde de destek olmak istiyorsanız olabilirsiniz ancak belki Türkiye'deki kurumlara direkt yollarla bağış yapmanız daha iyi olabilir.
🔎 Genç dostlarımızın büyük çoğunluğunun arama motoru olarak TikTok kullandığını biliyor muydunuz? Hatta TikTok'un kendini bir arama motoru olarak pazarladığını? Ben de bilmiyordum ama yazıya göre TikTok özellikle deneyimlemek istediğiniz durumlar hakkında iyi bir arama motoruymuş. TikTok hiç kullanmadım ve muhtemelen de hiç kullanmayacağım (ben de iyice eski kafalı oldum galiba 😄) ama yazı ilginç. Okumanızı tavsiye ederim.
🇩🇪 Almanya, AB'nin uçtan uca şifrelemeyi yok sayan mesaj gönderilmeden önce taransın yasasına karşı çıkıyor. Sonunda bu konu hakkında aklı başında olan bir ülke...
🇪🇺 AB, Apple'ın iMessage'ı ve Meta'nın WhatApp'ı açmasını istiyor. Bu uygulamalar kendi içerisine kapanıklar ve diğer uygulamalarla birlikte çalışamıyor. Aslında AB bu uygulamaları bir nevi XMPP, Matrix veya Fediverse gibi yapmak istiyor diyebliriz. Umarım gerçekleşir.
📦 F-Droid kullanıyorsanız depo güncellemelerinin çok uzun sürdüğünü bilirsiniz. Bu sorun artık yeni sistemle çözülüyor. Önceden sıkıştırılmış metadata dosyası 8 MB iken yeni JSON sisteminde sıkıştırılmış dosya 80 KB! Çok güzel bir gelişme.
✂️ Kesit Kanalını Açtık
Her hafta Pazar günü saat 20:30'da yayın yapıyoruz ve yayında komik anlar yaşayabiliyoruz. Aynı zamanda sizler bazen çok güzel sorular soruyorsunuz. Bu anların hepsi bugüne kadar tamamen kayboluyordu ama artık yeni bir kanal açtım.
Burada her hafta yaptığımız yayınlardan önemli ve komik anları kesitler halinde paylaşacağım. Geçen haftaki yayın kesitlerini paylaştım bile.
Henüz abone olmadıysanız abone olabilirsiniz. Bu arada bugünkü yayına da hepinizi beklerim. :)
📺 Ne İzliyorum?
😰 Kaygılı Hissetmeyi Nasıl Durduruz?
Video başlığı her şeyi açıklıyor. Charisma on Command kanalını da okurlarımıza genel olarak tavsiye ederim.
🧠 Bu Adamın 195 IQ'su Var
Yüksek IQ'ya sahip olmanız sizi daha çok başarılı yapar mı?
📚 Ne Okuyorum?
💪🏻 Anything You Want
Anything You Want, girişimcilere yönelik her bölümde 1 öz ders çıkartmanızı sağlayan bir kitap. Konsepti ise çok ilginç. Her bölüm yazarın web sitesinde ücretsiz olarak duruyor hatta yazar bu kitabı çıkarmadan çok öncesinde zaten bunları web sitesinde yazmış sonra bu yazılar kitaplaştırılıyor.
Her ne kadar girişimcilere yönelik bir kitap olsa da içerisindeki birçok ders normal hayatınızı da etkileyecektir. Girişimci değilseniz veya olmak istemiyorsanız bile okumanızı tavsiye ederim.
Bölümlerse gerçekten çok kısa ama okuması keyifli. 48 bölümün hepsinde çıkarmanız gereken 1 ders var. Kitaptaki bütün bölümleri de yine yazarın sitesinden okuyabilirsiniz. https://sive.rs/a (Sayfanın en altında)
👀 The unaware snoop
Seth Godin, yapay zekanın bir şirketteki bütün e-postaları okuyup çalışanlarının profilini çıkarabileceğini yazıyor. Örneğin basketbol seven çalışanlar kimler diye bir soru sorduğunda bir liste çıkarabilecek. Tabii bu basit bir örnek ama neler mümkün olabileceğini 1 dakika düşünüp hayal edin... Ve bu teknoloji şu anda var.
🎥 Ne Üretiyorum?
Bu haftaki ilk videomuzda Virt Manager'ı nasıl kurabileceğinizi anlatıyorum.
Diğer videomuzdaysa daha iyi bir Youtube deneyimini nasıl yaşayabileceğinizi anlatıyorum.
🖥️ Haftanın Komutu
Bu hafta öğreneceğimiz komut grep. Grep bir dosyadan veya yazıdan istediğiniz kısmı filtrelemenizi sağlıyor. Özellikle terminali sık kullanmaya başladığınızda çok kullanışlı oluyor.
Bir log dosyası olduğunu hayal edelim ve bu log dosyasındaki kullanıcılar arasında sadece Ahmet yazan satırları bulmak istiyorum. Bunun için:cat log-dosyamız.txt | grep Ahmet
Bu arada kullandığımız ilk komut (cat) metin dosyamızı terminale yazdırmamızı sağlıyor.
Grep ile birçok şey yapabilirsiniz ancak ben en sık bu şekilde kullanıyorum. Daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız aşağıdaki adrese gidebilirsiniz.
https://www.howtogeek.com/496056/how-to-use-the-grep-command-on-linux/
💽 Haftanın Yazılımı
Bu haftanın yazılımı KOrganizer. KDE'nin geliştirdiği bir takvim ve to-do uygulaması.
Günlük olarak kullanıyorum. CalDav takviminizi veya Google, Microsoft gibi takvimlerinizi bağlamanıza da olanak sağlıyor. Her KDE uygulamasında olduğu gibi detaylı ayarlamalar yapmanıza izin veriyor.
Uzun süredir güzel her şeyi bir arada tutan bir takvim uygulaması istiyordum. KOrganizer bana çare oldu. Size de tavsiye ederim.
Haftalık bültenimizin sonuna geldik! Her zaman olduğu gibi yorumlarınızı veya e-postaya olan cevaplarınızı bekliyorum. Bir sonraki hafta görüşmek üzere!
