Yusuf İpek
Yusuf İpek

🍎 Apple'a 1.84 Milyar Avro Ceza! - Hafta 10/2024

Yusuf İpek – 10 Mart 2024 Websitesinde oku →

Herkese selamlar dostlar yeni bir bültene hoş geldiniz! Bugün 10 Mart 2024.

Bültende bu hafta Nintendo Switch emülatörü Yuzu kapatılıyor, Stable Diffusion 3 yayınlanıyor, Apple 2 milyar dolara yakın para cezasına çarptırılıyor ve Microsoft bilgisi dahilinde olan bir sıfır gün açığını 6 ay sonra kapatıyor.

Hepsi ve daha fazlası aşağıda sizlerle!

🐧 Özgür Yazılım

GNOME 46 ile birlikte VRR özelliği gelecek. VRR, ekranda gösterilen kare hızı değerine bağlı olarak monitörün yenileme hızını değiştirmenize olanak sağlıyor. Böylece ekrandaki yırtılmaları önlüyorsunuz. VRR'ı KDE destekliyordu ama GNOME'un desteklemediğini bilmiyordum. Yeni sürümde GNOME da bu özelliğe kavuşacak.

GNOME 46 to Ship with Experimental Variable Refresh Rate (VRR) Support - 9to5Linux
The upcoming GNOME 46 desktop environment series will finally ship the long-awaited variable refresh rate (VRR) feature.

Fransa mahkemesi GPL lisansını ihlal eden bir firmayı 650 bin avro para cezasına çarptırdı. İşin ilginç yanı bu dava 2010'dan beri sürüyormuş. Kararın alınması 14 sene sonra olsa da GPL kodlu içeriği alıp değiştirdikten sonra geri yayınlamamanın cezasını vermişler.

French Court Issues Damages Award For Violation of GPL - Slashdot
Some news from “Copyleft Currents”, the blog of open-source/IP lawyer Heather Meeker: On February 14, 2024, the Court of Appeal of Paris issued an order stating that Orange, a major French telecom provider, had infringed the copyight of Entr’Ouvert’s Lasso software and violated the GPL. They orde…

2 sürüm sonra Fedora 41'de artık X11 desteği olmayacak. 40. sürümde mi yoksa 41. sürümde mi yapılacağı geçtiğimiz aylarda tartışılıyordu ve 41'de olacağı konusunda hemfikre varmışlar. Fedora 42'nin 2025 ilk çeyreğinde çıkacağını hatırlatalım. 2025 yılında yavaş yavaş X11'e elveda edeceğiz gibi gözüküyor.

Issue #414: no longer install gnome xorg sessions by default - fedora-workstation - Pagure.io

Bu hafta Plasma 6'yı incelemiştik ve Plasma 6 Arch için de yayınlandı. Arch kullanıcıları sistemini güncelleyerek erişebilirler. Ben de şu an Plasma 6 kullanıyorum ve her şey güzel çalışıyor.

Plasma 6 lands in Arch Linux, KDE neon teething issues and Plasma 6.1 heating up
The dust is starting to settle now the huge KDE Plasma 6 release is out in the wild, with it beginning to land for more distributions but there’s been some issues.

🤖 Yapay Zeka

Hindistan hükumeti büyük şirketlerin yeni bir model yayınlamadan önce devletten izin alması gerektiğini duyurdu. Birileri takar mı Hindistan'ı bilmiyorum ama en kötü ihtimalle bu durum, bazı YZ modellerinin Hindistan'a daha geç gelmesi demek olur.

India Reverses AI Stance, Requires Government Approval For Model Launches - Slashdot
An anonymous reader shares a report: India has waded into global AI debate by issuing an advisory that requires “significant” tech firms to get government permission before launching new models. India’s Ministry of Electronics and IT issued the advisory to firms on Friday. The advisory -- not publis…

Anthropic, Claude 3 modellerini yayınladı. Opus, Sonnet ve Haiku adlarıyla gelen bu modellerden Opus, GPT-4 ve Gemini Ultra'yı test sonuçlarında geçiyormuş. 1 milyon token penceresi var. Buna ek olarak Opus'un bilgi doğruluğunun diğer yapay zekalara göre 2 kat daha arttığını iddia ediyorlar. Yapay zeka modelleri her geçen gün hızla gelişiyor. Bundan 1-2 sene sonra ne seviyeye geleceğiz merak ediyorum.

Anthropic releases Claude 3 and says its better than rivals
Boasts of ‘near-human levels of comprehension and fluency’

Stable Diffusion 3'ün araştırma kağıdı yayınlandı. Testlere göre Stable Diffuson'ın yeni modeli, Dall-E 3, Midjournay 6 ve Ideogram 1'den daha iyi sonuçlar veriyor. Herkesin kolayca erişebilmesi için 800M modelden 8B'ye kadar değişen farklı modeller yayınlanacak. Stable Diffusion modellerini normal bilgisayarlarda çevrimdışı kullanabildiğimiz için bu gelişmeleri duymak daha da sevindirici.

Stable Diffusion 3: Research Paper — Stability AI
Following our announcement of the early preview of Stable Diffusion 3, today we are publishing the research paper which outlines the technical details of our upcoming model release, and invite you to sign up for the waitlist to participate in the early preview.

Cloudflare yapay zekalar için güvenlik duvarı geliştirdiğini duyurdu. Buna göre yazılar yapay zekaya ulaşmadan önce Cloudflare'in güvenlik duvarına ulaşıp zararlı bir amaç var mı yok mu diye tespit edilecek. Tespit edilirse engellencek. Tabii zararlı olmayanların da bu sistemden geçeceğini varsayacak olursak Cloudflare için güzel bir veri seti daha çıkmış oluyor. Eminim kötü yönde kullanılmaz. 😄

Cloudflare announces Firewall for AI
Cloudflare is one of the first providers to safeguard LLM models and users in the era of AI

Elon Musk'ın OpenAI dava etmesinden sonra, OpenAI geçmişte Elon ile yapılan e-postaları paylaştı. Buna göre Elon Musk zaten şirketin kar amacı gütmeden başarılı olabileceğini düşünmüyormuş ve kendisi şirketi Tesla ile birleştirmek istemiş. Reddedilince ayrılıp kendi yapay zekası üzerina uğraşacağını söylemiş. Yani Elon'ın açtığı davaya bakınca kendisiyle çelişiyor yalnız işin ayrı komik yani OpenAI hala ilk çıktıkları "açık" olma misyonuna uyduklarını iddia ediyor. Nedeniyse ücretsiz versiyonlarının olmasıymış. Bir şeyin açık olması demek ücretsiz versiyonunun olamsı mı demek? Yoksa özgürce istediğin alanda istediğin şekilde kullanabilmek mi demek? OpenAI'ın çıktığı vaatleri yerine getirmediğini biliyoruz. Elon'ın açtığı dava komik olsa da OpenAI'ın yayınladığı blog yazısı da ayrı komik.

OpenAI and Elon Musk
We are dedicated to the OpenAI mission and have pursued it every step of the way.

🔒 Güvenlik

Devlet destekli Kuzey Koreli hackerlar bir Windows sıfır gün açığını kullanıyorlar ve işin garip yanı Microsoft bu açığın varlığını 6 aydır bilmesine rağmen yeni kapattı. Açık hali hazırda yönetici izni kazanmış hackerların çekirdek seviyesine erişmesine izin veriyor. Bu açığı neden 6 aydır bilmelerine rağmen kapatmadılar, bilmiyoruz.

Hackers exploited Windows 0-day for 6 months after Microsoft knew of it
Technically, Microsoft doesn’t consider such bugs vulnerabilities. It patched it anyway.

Apple detayları tam olarak açıklamasa da iOS üzerinde kullanılan iki sıfır gün açığını kapattı. Henüz güncellemediyseniz mutlaka güncellemenizi tavsiye ediyorum.

Apple fixes two new iOS zero-days exploited in attacks on iPhones
Apple released emergency security updates to fix two iOS zero-day vulnerabilities that were exploited in attacks on iPhones.

🎮 Oyun

Nintendo geçen hafta Yuzu'ya dava açmıştı ve durum oldukça hızlı sonuçlandı. Yuzu ekibi yapılan iddiaları kabul etti ve bu durumda 2.4 milyon dolar cezaya çarptırıldılar. Buna ek olarak projeye son verip alan adlarını da Nintendo'ya teslim etmeyi kabul ettiler. Neden direnmediler ve bu kadar hızlı sonuçlandı bilmiyorum ama emülatör topluluğuna geçmiş olsun diyelim. Evet insanlar korsan amaçla kullanıyorlardı ama yasal yollarla kullanmak da mümkündü ve bunun önü kapanmış oldu. En azından şu anki haliyle hala Yuzu'yu kullanabileceksiniz ama aktif olarak geliştirilmeyecek ve ulaşması daha zor olacak.

Nintendo Switch emulator Yuzu will utterly fold and pay $2.4M to settle its lawsuit
Just about a week after getting sued.

Yuzu açık kaynak bir proje olduğu için Nuzu ve Suyu adında farklı forkları çıktı. Gördüğüm kadarıyla Nuzu deposu tamamen kaldırılmış ve Suyu deposu da henüz aktif geliştirici arıyor. İleride Nintendo burayı da dava edebilir. Gerçekten Yuzu'yu devam ettirip ettiremeyecekleri konusunda kafamda soru işaretleri var ama zamanla göreceğiz.

Yuzu Nintendo Switch Emulator Lives On With The Nuzu, Suyu Projects
Development of the Yuzu Nintendo Switch emulator was halted permanently, but it will continue to live on thanks to new projects

Mobilde Nintendo DS oyunlarını oynamanızı sağlayan DraStic emülatörü ücretsiz ve açık kaynak oldu. Geliştirici zaten uzun süredir bunu yapmak istediğini ve Yuzu ile olan gelişmeler ardından bu durumu hızlandırdığını söyledi. Bunu yapmasa kâr amacı güdüyormuş gibi gözüktüğünden belki Nintendo'dan da daha ağır bir ceza yiyebilirdi. Artık bu emülatörü Android telefonunuzda ücretsiz kullanabileceksiniz.

Nintendo DS emulator DraStic became free of charge after Yuzu case
After Yuzu emulator owners agreed to pay Nintendo $2.4 million USD and EmuDeck also announcing Yuzu and Citra removal right after the court settlement became available on the internet, Nintendo DS emulator DraStic is now free.

Steam satın aldığınız oyunları gizleme özelliğini geçtiğimiz aylarda getirmişti. Artık yeni gelen bir özellikle oyunu satın alma esnasında gizleyebileceksiniz. Böylece satın alımınızdan itibaren hiçbir zaman oyun profilinizde herkese açık gözükmeyecek.

Buy rude games on Steam without fear - Valve rolls out enhanced privacy
You! Yes you! You can now buy as many of those rude games as you like without fear of prying eyes, as Valve just rolled out some enhanced privacy features to Steam.

📰 Bahsetmeye Değer Haberler

Spotify, Epic Games ve Deezer gibi platformlar AB komisyonuna ortak mektup gönderdiler. Konuysa Apple'ın yeni yasalara dalga geçecek düzeyde uyması. Normalde yukarıda saydığımız platformları çok sevdiğimden değil ama gerçekten dalga geçecek düzey demekle haklılar. Bu konu hakkında kanalda bir video da çekmiştik. Apple yeni yasalara minimum düzeyde uyuyor ve kendi platformundan çıkmayı bir ihtimal haline getirse de çıkanı cezalandırıyor. Bu şirketler konu hakkında AB komisyonundan yaptırım istemişler.

Spotify, Epic Games, and Others Argue Apple’s App Store Changes Do Not Comply With DMA - Slashdot
An anonymous reader quotes a report from MacRumors: Spotify, Epic Games, Deezer, Paddle, and several other developers and EU associations today sent a joint letter to the European Commission to complain about Apple’s “proposed scheme for compliance” with the Digital Markets Act (DMA). The 34 compani…

Apple iCloud'ın ücretsiz limitini 5 GB koyduğu için dava ediliyor. iPhone cihazlarınızda, cihaz ayarları, uygulama ayarları ve yedeklemeleri gibi şeyleri sadece iCloud üzerinden yedekleyebiliyorsunuz ve rakip firmalarla yapabilmeniz imkansız. 5 GB gibi bir veriyi az tuttukları için ve rakip firmalara izin vermedikleri için kullanıcıyı daha üst bir plan almaya zorladıklarını baz alıyor bu dava. Ki bir açıdan haklılar. 5 GB çok az ve birçok insan mecburen aylık ödeme yapmak zorunda kalıyor.

Apple hit with class action lawsuit over iCloud’s 5GB limit - 9to5Mac
A newly-proposed class action lawsuit alleges that Apple has “marked up its iCloud prices to the point where the service...

Apple, Spotify'ın platform dışı ödemelerini uygulama içerisinde göstermesini yasakladığı için AB tarafından 1.84 milyar avro cezaya çarptırıldı. Bu da AB'nin tekelcilik karşıtı durumlar için verdiği en büyük üçüncü ceza. Bazı insanlar Apple videosunun altına "Kendi platformu kardeşim istediğini yapar size ne?" tarzı mesajlar atıyorlar ama dostlarımızın anlamadığı şey sen bir ürüne para verdiğinde o ürün senin oluyor. Bu platformlar ise senin ürününle ne yapıp yapamayacağını agresif bir şekilde belirttiğinde hem sana zarar veriyorlar hem rekabete.

Avrupa Yeni Otomobil Değerlendirme Programı, arabaların dokunmatik ekranlara fazla bağımlı hale geldiğini düşünüyor. Bu durumun sürücüde dikkat dağınıklığı oluşturduğuna ve gözlerini yoldan daha fazla ayırdıklarını söylüyorlar. Bu yüzden yeni arabalarda basit kontroller için fiziksel düğmeleri zorunlu hale getirmek istiyorlar. Ben araba kullanmadığım için bu durum hakkında ekstra yorum yapamayacağım ama sizin düşüncelerinizi merak ediyorum.

European crash tester says carmakers must bring back physical controls
In 2026, Euro NCAP points will be deducted if some controls aren’t physical.

Microsoft, Windows 11'de Android uygulaması indirme özelliğini kesiyor. Mart 2025'ten itibaren Amazon'un mağazasını kullanarak Android uygulamaları indiremeyeceksiniz. Bu özelliği Windows Subsystem for Android sayesinde yapabiliyordunuz artık bu kaldırılacak. Windows 11 çıkarken bu özellik çok övülmüştü ama pek kullanılmıyor olacak ki kaldırıyorlar. Siz bu özellikle Android uygulamalarını kullanıyor muydunuz?

Microsoft to end its Android apps on Windows 11 subsystem in 2025
A surprise move from Microsoft.

Apple, Epic Games'in geliştirici hesabını tamamen kapattı. Bu da demek oluyor ki Epic Games artık Apple için mağaza geliştiremeyecek. Muhtemelen bu şartlar altında en sağlam mağazayı Epic Games geliştirirdi ama Apple bu duruma izin vermeyecek gibi gözüküyor. Geçmişte bahsettiğimiz gibi Apple'ın mağazaya izin vermesi demek bu işte. İstedikleri an sizi tak diye kapı dışarı atabiliyorlar. Platformda özgürlük denen bir şey yok.

Apple Terminated Epic’s Developer Account - Slashdot
Epic Games, in a blog post: We recently announced that Apple approved our Epic Games Sweden AB developer account. We intended to use that account to bring the Epic Games Store and Fortnite to iOS devices in Europe thanks to the Digital Markets Act (DMA). To our surprise, Apple has terminated that ac…

AB, Apple'ın Epic Games hesabını kapatması konusunu araştırmaya aldı. Umarım Apple'a bu konuda geri adım attırırlar. Diğer türlü AB'nin bugüne kadar uğraştıkları her şey boşuna olacak.

EU Looking Into Apple’s Decision To Kill Epic Games’ Developer Account - Slashdot
The European Union has confirmed it’s looking into Apple’s decision to close Epic Games’ developer account -- citing three separate regulations that may apply. From a report: Yesterday the Fortnite maker revealed Apple had terminated the account, apparently reversing a decision to approve the develo…

Apple AB'deki iPhone'lar için 2024'ün sonuna kadar Safari'yi telefondan silme özelliğini getirecek ve 2025 sonbaharına kadar da iPhone'dan kolayca Android'e veri aktarmayı getirecekler. İşin ucunda Apple olduğu için bu işlemleri de olabildiğince zorlaştıracaklarına artık şüphe kalmadı.

Apple is Working To Make It Easier To Switch From iPhone To Android Because of the EU - Slashdot
Apple is preparing to allow EU-based iPhone users to uninstall its first-party Safari browser by the end of 2024 and is working on a more “user-friendly” way of transferring data “from an iPhone to a non-Apple phone” by fall 2025. From a report: That’s according to a new compliance document publishe…

🎥 Ne Üretiyorum?

Bu haftanın ilk videosunda Plasma 6'yı inceliyoruz.

 

2023 yılında bültende paylaştığım bütün uygulamaları ikinci videomuzda sizlere gösteriyorum.

 

💽 Haftanın Yazılımı

Bu haftanın yazılımı bir Chrome eklentisi; Under New Management.

Yazılımın yaptığı şey eklentinizin sahibi değiştiğinde sizi uyarıyor. Bunu bilmek birçok senaryoda önemli olabilir çünkü eklentinin geliştiricisi değiştiğinde artık verilerinizle farklı şekilde ilgilenebilir. Birçok firma bu şekilde küçük-orta çaplı eklentileri satın alıp verilerinizi satıyor.

Şimdilik sadece Chrome'da var umarım Firefox eklentisini de yakında çıkartırlar.

GitHub - classvsoftware/under-new-management: Detect when your installed Chrome extensions have changed owners.
Detect when your installed Chrome extensions have changed owners. - classvsoftware/under-new-management

Bu haftaki bültenin de sonuna geldik, haftaya görüşmek üzere!