🌍 Web Tarayıcılarına DRM Geliyor! - Hafta 30/2023
Yusuf İpek – 30 Temmuz 2023 Websitesinde oku →Herkese selamlar dostlar, yeni bir bültene hoş geldiniz! Bugün 30 Temmuz 2023.
Bültende bu hafta, tarayıcılara DRM geliyor, Zen işlemcilerde kritik açık keşfediliyor, Twitter X oluyor ve Trendyol'a ceza geliyor. Hepsi ve daha fazlası aşağıda sizlerle!
🤖 Yapay Zeka
OpenAI, Microsoft, Google, Meta ve Amazon'da YZ üzerine çalışan yetkililer Amerika'daki White House'u ziyaret edip, merak etmeyin efendim YZ ile üretilen içeriğe filigran ekleyeceğiz böylece herkes o metnin YZ olduğunu anlayacak diye bir söz vermişler. Ancak bunu yapması bence çok zor. Sonuç olarak metin üretiyorsun nasıl filigran ekleyeceksin? Böyle bir şey yapılabilseydi bugüne kadar yaparlardı diye düşünüyorum.
Reddit kullanıcıları, YZ kullanarak haber üreten siteleri kandırdılar. Biliyorsunuz bu tarz yapay zeka siteleri sosyal medyaları ve Reddit'i kullanarak haber üretiyorlar. Kandırma amaçlı bir başlık açıp World of Warcraft'ta Glorbo adında yeni bir karakterin geleceğini duyurup sahte hype yarattılar ve bunun sonucunda YZ siteleri bu haberi gerçekmiş gibi yayınladı. Bu trend henüz Türkiye'ye geldi mi bilmiyorum ama Türkiye'de yapılması çok müsait bir sistem.
Bing Chat'i resmi olarak farklı tarayıcılarda kullanamıyordunuz, sadece Edge kullananlara izin veriliyordu. Microsoft artık Safari ve Chrome'da da Bing Chat'in çalışmasına izin verecek. Bu arada normalde bunun için eklentiler var. Bing Chat'i kullanmak istiyorsanız tarayıcı değiştirmenize gerek yok.
ChatGPT'nin Android uygulaması yayınlandı. Artık native uygulama olarak kullanmak isterseniz Play Store'dan indirebilirsiniz.
StabilityAI, Stable Diffusion XL 1.0 sürümünü yayınlıyor! Bununla birlikte daha güzel ve detaylı resimleri bilgisayarınızda oluşturabileceksiniz.
🔒 Güvenlik
Apple cihazlarında aktif olarak patlatılan bir sıfır gün açığı kapatıldı. Bu açığa maruz kalmak için iMessage üzerinden bir mesaj almanız yeterli. Bir şeye tıklamanız veya indirmenize bile gerek yok. Mutlaka yeni gelen güvenlik güncellemenizi yapın.
Bu hafta Ryzen 3000, 4000 ve 5000 serisini etkileyen kritik bir açık keşfedildi. Açığın adı Zenbleed ve saldırganın CPU üzerinden şifreler, şifreleme anahtarları gibi hassas verileri çalmasına neden oluyor. Bunun işletim sistemi kısmında çözülmesi için gereken microcode güncellemeleri yayınlandı. Mutlaka işletim sisteminizdeki güncellemeleri yapın. Ancak donanımsal olarak çözülmesi ve gereken firmware güncellemelerinin gelmesi çok daha uzun sürecek gibi gözüküyor.
🥸 Mahremiyet
Amazon ailelerin silme isteğine rağmen 13 yaş altındaki çocukların ses ve konum verilerini sunucunlarında tuttu. Bu yüzden de 25 milyon dolar ceza yedi. Yani siz verilerimi sil deseniz bile o verilerin silinip silinmediğini maalesef yüzde yüz bilemiyorsunuz.
Bu haftanın en çok konuşulan konularından birisi Chrome'un yeni bir API'ı tarayıcılara sunması oldu. Web Environment Integrity API. Bu temelde bir DRM yani sizin tarayıcınızın herhangi bir şekilde değiştirilip değiştirilmediğini söylüyor. Mesela ben reklam engelleyicisi kullanıyorsam API isteğini yapan websitesi bu tarayıcının değiştirildiğini dolayısıyla artık websitesine erişemeyeceğinizi söyleyebilir. Sadece onaylanmış istemcilerin websitesine erişmesini sağlayacak yani. Tabii ki çok kötü bir şey çünkü websitelerine kimi alıp alamayacağını belirleme hakkı veriyoruz ve ilk başta iyi niyetle kullansalar da sonrasında kesinlikle çıkarlarına göre kullanacaklarına eminim. Her türlü DRM'e karşı durmamız gerekli.
Chromium forku olan Brave, Web Environment Integrity'i asla eklemeyeceklerini duyurdu. Bakalım diğer tarayıcılardan ne gibi tepkiler gelecek.
Çevrim içi güvenlik yasası Birleşik Krallık'ta tartışılmaya devam ediyor ve yasa kabul edilebilir. Eğer edilirse uçtan uca şifreleme mekanizmasına uygulamaların arka kapı eklemesi gerekecek. Eklemezlerse faaliyet gösteremeyecekler. Birleşik Krallık gibi bir ülkenin bunu bu kadar agresif bir şekilde yasalaştırmaya çalışması benim garibime gidiyor çünkü bu yasa bir defa geçerse kimsenin mahremiyetinden söz edemeyeceğiz.
📰 Bahsetmeye Değer Haberler
Ubisoft uzun süre inaktif olan hesapları siliyor. Benim de bir Ubisoft hesabım vardı ve içinde oyunlar da vardı acaba silinmiş midir merak ediyorum. Bu kötü bir pratik çünkü geçmişte oyun satın almış olabilirsiniz ve belki 10 yıl sonra tekrar oynamayı tercih edeceksiniz. Bu şekilde inaktif hesapları silme gibi bir hakları olmamalı. Ben oyunu satın aldıysam oyun ölene kadar benim, hatta öldükten sonra bile benden sonrakiler oynayabilmeli.
Nebraska üniversitesinin yaptığı bir araştırmaya göre bebek yiyecek kutularını mikrodalgada ısıtmak milyarlarca nanoplastik salıyor. Bu nanoplastiklerin henüz bir zarar verip vermediği tartışılsa da bizi okuyan bebek sahibi insanlar varsa ve mikrodalganız da varsa dikkatli olmanızı tavsiye ederiz.
Bu sonbahar gelecek olan yeni Windows 11 güncellemesindeki en büyük değişiklik sisteme YZ dahil edilmesi. Bu yapay zeka sistemdeki belli başlı özellikleri de değiştirebilecek. Örneğin karanlık temayı aç, kapat gibi. Veya normal GPT'de yaptığınız benzer şeyleri direkt sistem üzerinden yapabileceksiniz. Aynı zamanda arayüz iyileştirmeleri de yapılıyor örneğin dosya gezginine galeri modu geliyor.
Elon Musk bu hafta yine ilginç bir karar aldı ve Twitter logosunu X olarak değiştirdi. İlginç ve cesur bir karar bence. Normalde firmaların güven kazanmak için logolar, mottolar, isimler oluşturduğunu bilirsiniz. Twitter ismi ve o kuş logosu da bunlardan bir tanesiydi. Ne düşünüyor, neden böyle bir hamle yaptı açıkçası bilemiyorum.
/cdn.vox-cdn.com/uploads/chorus_asset/file/24805496/xlogo.jpg)
Spotify Premium ücretleri zamlandı. 29.99₺ olan bireysel paket 39.99₺'ye, iki kişilik olan duo paket 39.99₺'den 54.99₺'ye çıktı. Spotify zamlanması başka ülkelerde de gerçekleşti bu sadece Türkiye'ye özel bir zam değil.
Elon, Twitter'ın adını X yaptı yapmasına ama X'in haklarına Microsoft sahipmiş ve şu an davalık bir durum olmasa da Microsoft bu konuda dava edebilir. Geçmişte Samsung tabletlerde Windows adında bir uygulama var diye dava etmişlerdi. Elon Musk bana hiç düşünmeden karar alıyormuş gibi geliyor.
TikTok uygulaması da Twitter, Threads benzeri yazı yazma özelliğini uygulamasına dahil edecek. Twitter'dan çıkan herkesi bir şirket kapmak istiyor ama en iyisi Mastodon dostlar, Mastodon'a gelin. :)
ABD'de uçurumdan düşen bir adam, iPhone'un trafik kazası algılama özelliği sayesinde kurtuldu. iPhone ve Apple cihazlarını her ne kadar sevmesem de böyle bir özelliğin olması güzel. Bence bütün cihazlara benzer bir özellik gelmeli.
Rekabet Kurulu, Trendyol'a algoritmaya müdahale edip kendi perakende satıcılarını daha üste çıkardığı için 61 milyon TL ceza verdi. Bu tarz cezalar hep yabancı devletlerin yaptığını görüyorduk. Benim için bir ilk oldu.
Quad9, canna.to adlı websitesine mahkeme kararıyla erişimi yasakladı. Mahkemeler DNS servislerini hala etkileyebiliyorlar. Quad9'ı servis olarak seviyorum ama bu tarz mahkeme kararları neden hep Quad9'ı hedef alıyor onu anlamıyorum.
📚 Ne Okuyorum?
Apple already shipped attestation on the web, and we barely noticed
Apple'ın hali hazırda tarayıcılarına nasıl doğrulama özelliği getirdiğini ve kullandığını anlatan bir yazı.
🎥 Ne Üretiyorum?
Bu haftanın ilk videosunda WhatsApp'tan gelen bilinmeyen aramalar hakkında konuşuyoruz.
İkinci videomuzdaysa 2017 yılında Türkiye'deki muhalifleri hedefleyen bir zararlı yazılım hakkında konuşuyoruz.
💽 Haftanın Yazılımı
Bu haftanın yazılımı, özgür yazılım bir websitesi.
Vücudunuzun hangi bölgelerinde hangi aletleri kullanarak nasıl çalışma yapabileceğinizi gösteriyor. Bence güzel bir çalışma ve bir gün işinize yarayabilir.
Bu haftaki bültenin de sonua geldik, haftaya görüşmek üzere!
